MÜREKKEP LEKESİ Mürekkep her yerde. Tükenmez kalemlerden çocukların keçeli kalemlerine ve mürekkep püskürtmeli yazıcılara kadar mürekkeple düzenli olarak karşılaşırsınız. Bu durum dikkate alındığında, şu veya bu zamanda bir mürekkep lekesi ile karşılaşmanız da kuvvetle muhtemel bir durumdur.
Bu durum dikkate alındığında, şu veya bu zamanda bir mürekkep lekesi ile
karşılaşmanız da kuvvetle muhtemel bir durumdur.
Mürekkep; tanımı itibariyle, lekelemeye yönelik olarak tasarlanmış bir maddedir.
Silinmeye karşı doğal olarak dirençli boyalardan veya pigmentlerden yapılır. Bu
nedenle kullanıldıkları malzemelerde, yazılmış veya basılmış materyallerde
bulaşma olması engellenmeye çalışılır; fakat aynı zamanda yanlışlıkla kumaşa
veya döşemeye bulaştıklarında çıkarılmaları güç olabilir.
Herhangi bir mürekkep lekesi çıkarma olasılığı; mürekkebin bileşimi, kumaşın
tipi, lekenin kumaş üzerinde, halıdaki kalış süresi ve bilinçli leke çıkarma
işlemi dahil olmak üzere bir takım faktörlere dayanmaktadır.
Mürekkep Lekesi Nasıl Çıkar?
Mürekkepler, bileşim olarak farklılık gösterdikleri için her tür mürekkep lekesi
için aynı ölçüde etkili leke çıkarıcı bulmak mümkün değildir.
Bu yüzden mürekkep lekesi çıkarılır iken en önemli sorun; çok farklı mürekkep
formülü olmasında ve bu nedenle mürekkep lekesi nasıl çıkar sorusuna ilişkin tek
bir yanıtın olmamasındadır.
Neyse ki, mürekkep lekesi çıkarırken birçok durumda yararlanabilecek olduğunuz
ve başarılı olabilen yöntemler de vardır:
Giysideki Mürekkep Lekesi Nasıl Çıkar?
Mürekkep lekesi için ilk bilinmesi gereken, kumaşı asla sıcak suyun içine
koymamak ve lekeyi yaymamaktır. Birçok insan, sıcak suyun mürekkebi çözeceği ve
uzaklaştıracağı şeklinde yanlış bir fikre sahiptir. Aslında, sıcak su durumu
kötüleştirmekten başka işe yaramayacaktır; çünkü mürekkep lekesi kumaşa
yerleşecek ve dolayısıyla lekeyi tamamen çıkarma olanağı belki de kalmayacaktır.
Diğer bir önemli konu, mürekkep ıslandığı zaman akacak ve yayılacak olduğundan
mürekkep lekesi için yapılacak müdahelenin en sınırlı alanda yapılması
gerektiğidir.
Lekeye daha ıslak durumdayken müdahale edilmesi de leke çıkarma başarısını
olumlu etkiler.
Mürekkep sıvısı yoğunsa öncelikle beyaz ve temiz bir kuru bez veya kağıt havluya
lekeyi emdirin.
Sonra hazırlamış olduğunuz bir bardak su ve ağartıcı içermeyen sıvı çamaşır
deterjanı karışımını temiz bir bez veya kağıt havlu yardımıyla lekeli bölge
üzerine tamponlayın (ovmadan bastırın).
Giysiyi ılık suyla yıkayın.
Giysiyi kurutmadan önce, lekenin gitmiş olduğundan emin olun.
Eğer leke çıkmamışsa, yukarıda belirtilen aşamaları tekrarlayın.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma
hazırdır,
MUM LEKESİ
Mum ve mum lekesi çıkarılır iken kullanılabilecek leke çıkarma teknikleri:
Giysideki, Kumaştaki Mum Lekesi
Mumun bir giysi, kumaş, masa örtüsü veya peçete üzerinde kuruması durumunda, mum
lekesinin doğru şekilde ve tamamen çıkarılması birkaç aşama gerektirir.
Giysiden, Kumaştan, Örtülerden, Peçeteden Mum Lekesi Nasıl Çıkar ?
Yapılması gereken ilk iş, damlamış olan muma bir buz küpü veya buz torbası
koymaktır. Bu, mumun gevrekleşmesini sağlayacağından mum damlasını kazıyarak
çıkarabilirsiniz.
Mumun alabildiğiniz kadar kısmını hafifçe kazıyarak çıkarmak için plastik bir
kart, kredi kartı veya ince bir tereyağı bıçağı kullanın. Asla ağzı tırtıklı
normal bir bıçak kullanmayın; örtüye zarar verebilirsiniz.
Mum parçalarının mümkün olduğu kadar fazla kısmını dikkatlice çıkardıktan sonra,
ütüyü çıkarın ve biraz kese kâğıdı alın.
Bu kese kâğıdını, mum lekesi olan kumaşın altına koyun, kumaşın cinsine bağlı
olarak ütüyü ısıtın.
Mum lekesi olan tarafın üzerine de ikinci bir kesekâğıdı koyun.
Mum, kesekâğıdına geçinceye kadar üstteki kese kağıdını hafifçe ütüleyin.
Soğuduktan sonra mum kalıntısının bulunduğu kese kâğıdını çöpe atın.
Bütün mum lekesi çıkıncaya kadar işlemi yeni kese kâğıdıyla tekrarlayın.
Ayrıca, mum lekesi kumaştan nasıl çıkar sorusunun kumaş çeşitliliğinden dolayı
tek bir cevabının olmadığını da aklınızdan çıkarmamanız gerekir. Örneğin;
akrilik, naylon, olefin, polyester veya bunların karışımı olan sentetik kumaşlar
sert ve dayanıklı olmakla beraber, lekeler karşısında daha hassastırlar. Yün,
pamuk, keten ve ipek gibi doğal kumaşlar ise daha yumuşak ve dayanıksız
olmalarına karşın, mum lekesi kumaştan çıkarılır iken daha iyi sonuçlar
verebilirler. Her halükarda, kumaştaki mum lekesini çıkarırken son derece
dikkatli olmak gerekir.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
PAS LEKESİ
Pas lekesi çıkarmak için genellikle asit kullanılır.
Asit, kumaşa tatbik edildiğinde pas suda çözünür hale gelerek lekenin çıkması
kolaylaştırılır.
Limon suyundaki sitrik asit de pas için doğal ve iyi bir leke çıkarıcı görevi
görür. Pas lekesi olan bölgeye, limonu sıkarak elde edebileceğiniz veya
marketlerde şişeyle satılan limon suyundan biraz dökün, limon suyunu kumaşın
tamamen emmesini bekleyin.
Sonra giysiyi veya tekstil ürününü güneşte kurumaya bırakın. Güneş ve limon suyu
lekeyi hafifletir.
Son olarak giysiyi veya kumaşı soğuk suyla yıkayın.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
YAĞ LEKESİ
Bu sayfada yer alan ve yağ lekesi çıkarılır iken yararlanabileceğiniz leke
çıkarma teknikleri özellikle yıkanabilir, açık renkli kumaşlar için geçerlidir.
Aşağıdaki yağ lekesi nasıl çıkar tavsiyelerini uygularken özellikle yemek yağı
lekesi (zeytinyağı, tereyağ, sıvı yağlar) için yağ çözücülü bulaşık sabunu veya
deterjanı kullanabilirsiniz. Bulaşık deterjanlarının limon gibi özlü olanlarını
daha fazla asit içerdikleri için tercih etmeyin.
Koku ve boya içermeyen bulaşık deterjanları açık renkli giysilerde yağ lekesi
çıkarmak için idealdir. Koyu renkli ürünler için bulaşık deterjanı kullanmak
kumaşın renklerini soldurabileceğinden dolayı risklidir.
Açık Renkli Giysiden Yağ Lekesi Çıkarma
Açık renkli ve yıkanabilir ürünleri yukarıda özellikleri açıklanan ve kaliteli
bir bulaşık deterjanıyla fazla bastırmadan ovun.
Sonra giysiyi, yaklaşık 15 dakika kadar o şekilde bırakın.
Daha sonra, kumaşı etiket talimatında belirtildiği gibi yıkayın.
Giysiyi kurutucuya atmak yerine, havayla kendi kendine kurumaya bırakın.
Eğer lekenin bir kısmı kalırsa işlemi tekrarlayın.
Bu işlem; bebek yağı lekesi, makyaj malzemelerinden geçen krem kaynaklı yağ
lekesi, saç yağı lekesi, makine yağı lekesi gibi lekeler için
de gerçekleştirilebilir.
Motor gres ve motor yağı lekesi gibi zor bir yağ lekesi söz konusuysa, leke
çıkarma işlemine; fazla yağın, bir kör veya küt ağızlı bıçak kullanılarak
kumaştan dikkatlice kazınmasıyla başlanmalıdır.
Eğer motor yağı lekesi için vazelin uygularsanız yıkanabilir kumaşlarda iyi
sonuç alınabilmektedir. Vazelin uygulanması, lekenin nemlenmesine yardımcı
olabilmektedir.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma
hazırdır,
OJE LEKESİ
Oje çıkarıcının tırnaklarınızdaki ojeyi çıkardığı düşünüldüğünde, kumaştaki
veya giysideki oje lekesi için de işe yarayacağı kuvvetle muhtemel bir durumdur.
Oje lekesini çıkarırken, oje çıkarıcı en iyi dostunuz olmakla beraber bazı
önemli riskler de oluşturmaktadır: Giysiden oje lekesini çıkarırken kumaşın
deforme olması, renginin açılması, işlemden sonra oje çıkarıcının başka lekeler
bırakması vb. Bu yüzden, oje lekesi çıkarırken bu tarz sorunların
yaşanmayacağından emin olmak için oje çıkarıcısını giysinizin iç kısmında veya
göze batmayan bir yerinde test etmeniz çok önemlidir.
Aseton içeren oje çıkarıcısı kullanarak; beyaz ve desensiz kağıt havluyu, bezi
veya pamuğu ıslatın (Bu işlemi, aseton içermeyen oje çıkarıcılar ile de
yapabilirsiniz. Bunlar daha güvenlidir, ama etkileri daha azdır.).
Oje çıkarıcısını; kumaşın iç kısmında, küçük bir dikiş yerinde test ederek, oje
çıkarıcısının kumaşa zarar vermediğinden emin olun.
Asetonla ıslatılmış olan pamuğu, lekenin üzerinde ovmadan bastırın (Bu işlemden
önce oje lekesinin altına kalın bir kağut havlu veya bez koymanız oje lekesinin,
giysinin lekeli olmayan yüzüne geçmesini engellemek açısından iyi olacaktır.).
Pamuk veya kullandığınız malzeme, oje lekesini emdikçe değiştirin.
Eğer oje lekesi kumaşın arka tarafına geçerse, bu işlemleri oje lekesinin her
iki tarafında birkaç defa tekrarlayın.
Son olarak kumaşı talimatında belirtildiği gibi yıkayın ve kurutma makinesi
kullanmadan kurutun.
Oje lekesi kalırsa, beyaz kumaşlar için talimatında varsa ağartıcı
kullanabilirsiniz.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma
hazırdır,
TÜKENMEZ KALEM LEKESİ
Dolmakalem mürekkepleri su bazlıdır. Günümüzde kullanılan katkı maddelerinin
çoğu, eskiden kullanılan bitkisel esaslı katkı maddeleriyle karşılaştırıldığında
çoğunlukla sentetiktir. Dolmakalemlerde kullanılan mürekkep yoğunluğu, tükenmez
kaleminkine göre daha azdır ve dolmakalem ucunun tıkanmaması için boya
içermezler.
Dolma kalem bazlı mürekkep lekeleri için mürekkep lekesi nasıl çıkarsayfasında
tavsiyeler bulabilirsiniz.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma
hazırdır,
KEÇELİ KALEM LEKESİ
Mürekkep lekesi bir jel mürekkepli kalemden kaynaklanıyorsa, mürekkep büyük
ihtimalle çıkmayacaktır. Jel kalemler, su bazlı bir jel içinde sentetik bir renk
pigmenti olan "jel mürekkep" içerirler. Jel kalem mürekkepleri asitle çıkmayacak
şekilde tasarlanmışlardır ve lekenin çıkması keçeli kalem lekesi ile
kıyaslandığında daha zordur.
Kalemlerde Kullanılan Mürekkep Tipleri
Mürekkep bir takım kaynaklara dayansa da, genellikle iki kategoriye ayrılabilir:
su bazlı veya yağ bazlı olanlar. Su bazlı mürekkepler birçok yazı kaleminde ve
yıkanabilir işaret, keçe kalemlerinde kullanılmaktadır. Yağ bazlı mürekkepler
ise çıkmaz nitelikte işaret kalemi ve bazı tükenmez kalemlerde bulunmaktadır.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
YAPIŞTIRICI LEKESİ
Japon yapıştırıcı, süper bir maddedir ve üretiliş amacına uygun olarak hemen
yapışır; fakat giysinize, halınıza veya sevdiğiniz masa örtüsüne bulaştığında da
süper bir baş ağrısı olabilir.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
UHU LEKESİ
Kuru temizleme yapılması gereken giysi ve kumaşlar için veya uhu lekesi bulunan
kumaş son derece narinse (ipek gibi), uhu lekesini çıkarmaya başlamadan önce bir
temizleme profesyonelinden tavsiye almanız yerinde olacaktır.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
SAKIZ LEKESİ
Giysinize, halınıza veya başka bir yüzeye sakız mı yapıştı ? Bu durumlara en çok
sakızlarıyla oynayan çocuklar veya çiğnendikten sonra lalettayin ortalığa
bırakılan sakızlar neden olur.
Yapışkan olan sakız, bulunduğu yerden çıkarılsa bile özellikle gözenekli
yüzeylerde sakız lekesi bırakırlar.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
KÜF LEKESİ
Bütün önlemlere rağmen küf lekesi, günün birinde evde uğraşmak zorunda
kalacağınız bir sorun olabilir. Ütülenmek üzere dertop ettiğiniz nemli giysiler,
bodrum katlarındaki döşeme kumaşları ve kilimler, banyolardaki küvet derzi ile
duş perdeleri büyük risk altındadır.
Kumaşlarda oluşan küf; selülozik maddelere, pamuğa, ketene, ipeğe ve yün
elyaflarına tutunabilen canlı ve gelişen bir organizmadır. Küf, kumaş dokusunu
yiyerek lifleri zayıflatabilir. Çeşitli yüzeylerde meydana gelebilecek olan küf,
bir küf kokusu yaratır ve küf lekesi de kumaşların rengini açar. Bazen küf
lekesi, kumaşın veya elyafın çok derinine işleyerek çürümesine ve parçalanmasına
da yol açabilir. Küf, deriyi ve kağıdı da soldurur. Küf lekelerini saptar
saptamaz çıkarmaya çalışın. Çünkü yerleşen küf lekelerini çıkarması çok daha zor
olacaktır.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
ÇAY LEKESİ
Çay lekesi için daima mümkün olduğunca en kısa zamanda müdahale edin. Eğer çay,
giysi veya halı üzerinde kurumaya bırakılırsa, leke yerleşecek ve çıkarması çok
daha güç olacaktır.
İşlem sırasında daima beyaz kağıt havlu veya bez tercih edin; aksi halde bu
malzemelerin üzerlerindeki renkler veya desenler kumaşın üzerine akarak durumu
daha da kötüleştirecektir.
Çay lekesi temizliğinde, lekenin daha az bulunduğu kenarlardan başlayıp lekenin
fazla bulunduğu merkeze doğru müdahele etmeye gayret gösterin. Yoksa çay lekesi
daha büyük alanlara yayılabilir.
Yalnızca emin olduğunuz ve yıkanabilir kumaşlara veya halıya talimatına göre
işlem yapın. Doğal elyaflı, yün, ipek, keten, süet gibi narin bir kumaşlar veya
astarlı giysiler sözkonusuysa, yapılan uygulamalar kumaşa zarar verebileceği
gibi rengini de açabilir
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma
hazırdır,
KAHVE LEKESİ
Kahve; işte, okulda, lokantada ve ev dışındaki başka yerlerde de çok tüketilen
bir içecek olduğu için her zaman, kahve lekesi çıkarmak için gerekli şeyler
elinizin altında olmayabilir. Bir lokantadasınız, mükemmel bir yemeğin ardından
kahvenizi yudumladıktan sonra giysinizde kahve lekesi olduğunu fark ediyorsunuz:
Burada en önemli şey hemen kahve lekesi üzerine ılık su tatbik etmektir. Masadan
izin isteyip tuvalete giderek, temiz bir bez (veya tuvalet kağıdı) ve ılık su
ile lekeyi nemlendirin.
Lekeyi asla ovmayın, sadece emdirin.
Daha sonra hafifçe bastırarak kurulamak için bir başka bez kullanın.
Bütün kahve lekesi sadece suyla çıkmayabileceğinden; bu nedenle eve gider
gitmez, uygun leke çıkarma işlemlerini gerçekleştirin.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma
hazırdır,
ŞARAP LEKESİ
Şarap lekesi, genellikle açık renk yüzeyler üzerine dökülen kırmızı şaraptan
kaynaklanır.
Şarap döküldükten sonra gözenekli kumaşlara işler ve koyu kırmızı renk üste
çıkarak büyük ve görünür bir şarap lekesi oluşturur. Kırmızı şarap lekesinin
hemen emdirilmesi lekenin yayılmasını engelleyebilir.
Eğer uygun şekilde ve çabuk temizlenmezse, şarap lekesi kumaşınıza veya halınıza
kalıcı olarak yerleşecektir. Şarap lekeleri renk olarak, hafif sarıdan kestane
rengine ve parlak kırmızıya kadar çeşitlilik gösterirler.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
KAN LEKESİ
Giysilerinize veya halınıza kan damladığında, neredeyse hemen kan lekesi
yerleşmeye başlayacaktır. Kurumuş kan lekesi daha inatçı hale geleceğinden
dolayı kanın kurumaması için hızlı hareket etmeniz gerekir.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,
BOYA LEKESİ
Boya lekesi için hangi işlemin yapılacağını öğrenmenin birinci adımı, boyanın
plastik mi (yani su bazlı mı) yoksa yağlı boya mı (yani yağ esaslı mı) olduğunu
bilmektir.
Bunu anlamanın en kolay yolu, boya kutusunun üzerindeki etiketi okumaktır. Boya
kutusu atıldıysa boyayı aldığınız yerden bilgi alabilirsiniz. Bu bilgi, böyle
boya lekesi ve damlalarının (veya bu büyük bir boya döküntüsü de olabilir) nasıl
çıkartılacağını bilmek açısından önemlidir.
Boya lekesini mümkün olduğunca leke oluşur oluşmaz çıkarmaya çalışın.
** Uzman yardım için Dry Nil sizlere yardıma hazırdır,